آموزگار چند پایه
آموزگار چند پایه
آموزش ابتدایی
نوشته شده در تاريخ چهار شنبه 23 فروردين 1391برچسب:, توسط نصیری |

مقاله استاد عزيزم مهدی محمدپورکارشناس روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش وکارشناس ارشد ارتباطات                             

                         آسيب شناسي روابط عمومي در سازمانهاي دولتي

بي شك در مديريت نوين هر مديري در انجام وظايف خود جرياني را دنبال مي كند كه شامل اجزايي چون برنامه ريزي ،سازمان دهي ،نظارت و كنترل ،انگيزش ، ارتباطات و تصميم گيري ، هدايت و رهبري مي باشد تا منتهي به موففيت در ارگان تحت مديريت خود باشد از مواردي كه مطرح شد طبيعتا نقش ارتباطات بعنوان يكي از وظايف اساسي مدير در پيشبرد اهداف سازماني مهمتر جلوه مي كند ايجاد ارتباط حسنه در داخل سازمان و ارتباط موثر و ذهن به ذهن در روابط برون سازماني و انتقال دستاورهاي موفق خود به افراد جامعه و تغيير ديدگاه افكار عمومي با فاكتورهاي مثبت و اعلام برنامه و تشريح اهداف مي طلبد تاجهت هماهنگي و برنامه ريزي در اين مورد بخصوص ،شاكله روابط عمومي بعنوان بازوي مديرتي جلوه نموده و عهده داريكي از وظايف حساس و مهم مدير يعني ارتباطات در اجراي برنامه هاي استرات‍‍‍‍‍‍ژ‍يك در سازمان باشد به عبارتي باچنين نگرشي نقش روابط عمومي   بعنوان رابط بين مديريت با عوامل درون و برون سازماني نمود عيني يافته و مي تواند بعنوان مميز بين مديريت باز و بسته عمل نمايد.

 مديريت بسته :

سيستم يا مديريت بسته سيستمي است كه تصور مي كند مي تواند با استفاده از نيروهاي داخلي و بدون ارتباط با محيط خارجي بكار خود ادامه دهد بطو ريكه در اين نوع مديريت روابط عمومي جايگاهي ندارد چون يكي از اصول روابط عمومي ايجاد ارتباط دو سويه بين مخاطبان سازمان با دست اندر كاران ان سازمان هست بنابر اين اين سيستم در تضاد با اصول روابط عمومي مي باشد.

مديريت باز:

سيستم باز از طريق ارتباط دائم با محيط خارج رشد و تكامل مي يابد و در اين راه به طور مستمر خود را با عومل خارجي به گونه اي موثر سازگار مي كند تا تلاشهاي خود را با محيط تطبيق نمايد در چنين مديريتي و پيشبرد چنين اهدافي ضرورت دارد تا بخشي موثر ،اين مهم را بعهده بگيرد و بعنوان حلقه واسط بين مديريت و جامعه عمل كرده و با دريافت تفكرهاي متعدد در خصوص سازمان و جلب پشتيباني و تفاهم آنها در تقويت احساس همبستگي و علاقمندي ادامه حيات مديريتي سازمان را تضمين نمايد

درچنين مديريتي يك مدير موفق براي اينكه بتواند از گروههايي همچون رسانه هاي جمعي ، رقبا ، گروههاي فشار ، خريداران و افكار عمومي و … در جهت هدف سازماني بهره گيري نمايد بايد در قدم اول بين خود و سازمان شناخت و تفاهم بوجود آورد يعني از يك سو گروههاي ياد شده و سازمان را با علايق ، منافع و اهداف خود آشنا سازد و از سوي ديگر خود را نيز به گونه اي مفيد و موثر به گروه يا گروههاي درگير بشناساند اينجاست كه روابط عمومي به عنوان بازوي كارشناسي نمود پيدا مي كند تا مدير را با انتخاب روش ها و تدابير و شيوه هاي صحيح ياري نمايد.

روابط عمومي كارامد در سيستمهاي باز مديريتي :

 ايجاد افكار مساعد و خلق گرايش هاي مطلوب در ميان گروههاي داخل و خارج سازمان ، قالب گيري افكار و جهت دادن به آنها و تغيير نظرهاي نامساعد و بلااثر ساختن و عقيم گذاشتن عقايد و نظر هاي خصومت اميز از واقعيت هاي كاري و علمي روابط عمومي كارامد در سيستم هاي مديريتي باز بشمار مي ايد و مد يران با بهره گيري و حمايت از چنين شيوه هايي مي توانند به يك سبك مديريتي و اجرايي متعادل درسازمان دست پيدا كنند
در اين سيستم روابط عمومي با سازماندهي مناسب تشكيلاتي و مديريت علمي و در قالب عمل مشخص ، ضمن رعايت اصول اخلاقي و حرفه اي و ارائه اطلاعات مشاوره اي براي نفوذ در افكار عمومي و هدايت ان ، افزون بر برنامه ريزي ويژه براي رهبران فكري به شكل اصولي رسانه ها را در خدمت گرفته و از سوي ديگر با توسعه فعاليت هاي افكار سنجي و ارتباطات مردمي و توليد فراورده هاي فرهنگي سعي مي كند جريان مبادله پيام بين سازمان و مخاطب را دو سويه وباز خورد لازم را در جريان ارتباطي خود با مخاطبان در ابعاد درون و برون سازماني ايجاد و از اين طريق نقشي تعيين كننده و تاثير گذار در سطح كلان ايفا نمايد
بنابراين ارتباط موفق ، مديريت موفق را مي طلبد و مديريت موفق نيز در گرو ايجاد ارتباط موفق با عومل درون و برون سازماني است واين امر ميسر نمي شود مگر يك روابط عمومي كارامد ، خلاق ، نوآور و مبتكر وجود داشته باشد تا از كنش ها و واكنش هاي جامعه پيرامون خود آگاهي يابد انتقادها را بشنود و مزيت ها را و برتري ها ي خدماتي و سازماني خود را به گوش افكار عمومي برساند و به آنها بقبولاند كه به افكار، عقايد ، سليقه ها و احساساتشان احترام مي گذارد ولي تا چه ميزان اين امر در روابط عمومي هاي سازمان ها و موسسات دولتي انجام مي پذيرد بايد يك آسيب شناسي علمي در اين خصوص صورت پذيرد.
 ضعف روابط عمومي در سازمانهاي دولتي :
 دربحث پذيرش يا عدم پذيرش اين موضوع بايد اذعان داشت كه توجه به كاركردهاي يك روابط عمومي كارامد بيشتر از آنچه كه در سازمان هاي دولتي اتفاق بيافتد در نهادها و موسسات غير دولتي محقق مي شود
در سازمان هاي غير دولتي روابط عمومي از كارايي و موقعيت بهتري برخوردار است و علت اين امر اين است كه در چنين مجموعه هايي به روابط عمومي اهميت ويژه اي قائل هستند آنان جهت مشتري يابي و يافتن بازار كار بهتر و گسترده تر و نيز ارتباط موثر با مخاطبان در جستجوي برتري ، خلاقيت ،نوآوري و كار آفريني هستند و كارشناسان ورزيده و مبتكر روابط عمومي را بكار مي گيرند تا از اين فرصت به سود رشد مجموعه خود استفاده نمايند در غير اينصورت در محيط خارج و در روياروي با رقبا و جذب مشتري از قافله بازمي مانند موسسات غير دولتي بر خلاف سازمانهاي دولتي بيشتر به بازخورد كار مي انديشند و چالش ها و فرصت ها را مد نظر قرار مي دهند تا گرايشهاي سياسي و عقيدتي .
در اينگونه موسسات از ابزارهاي نوين ارتباطي و تكنو لوژي هاي روز دنيا و كارشناسان مجرب و متخصص روابط عمومي بدون توجه يا با كمترين توجه به گرايش هاي سياسي و تنها با هدف بالا بردن جايگاه سازماني و قابليت پاسخ دادن به مخاطبان بهره مي جويند در حاليكه در سازمانهاي دولتي روش علمي در حوزه روابط عمومي براي تاثير گذاري بر افكار عمومي بندرت استفاده مي شود
طبق نظر كارشناسان حوزه ارتباطات نكاه تخصصي و برنامه اي به موضوع روابط عمومي در سازمان هاي دولتي در قياس با موسسات غير دولتي كمتر ديده مي شود بطور يكه طي سالهاي اخير روابط عمومي ها ي اينگونه موسسات با پرداختن به كارهاي زود بازده ، به برنامه هاي درازمدت اهميت نداده و سرمايه گذاري لازم را انجام نداده اند
در كنار اين چالش مي توان چالشهاي ديگري را نيز برشمرد :
 
1-    روز مرگي و نداشتن نگاه راهبردي در پرداختن به امور روابط عمومي
2-    نبود شايسته سالاري در بحث مديريت روابط عمومي
3-    نگرش جناحي و فردي در انتخاب مسئو ل روابط عمومي از سوي مدير
4-    نبود شناخت مديران از توان و كارامدي روابط عمومي
5-    انتظار تبليغاتي و نه اطلاع رساني از روابط عمومي توسط مديران 
 همه موارد فوق موجب شده است تا روابط عمومي ها در بيشتر نهادهاي دولتي نتوانند آنطور كه بايد و شايد ،عملكرد مناسب و خروجي قابل توجهي داشته باشند : در اين راستا دو نكته حائز اهميت است
 
1- در سازمانهاي دولتي پروسه باطلي وجود دارد كه با آمدن هر مدير جديد ، مدير روابط عمومي تغيير مي كند واين امر مشكلاتي را در اين حوزه بوجود مي آورد
2- بر خلاف موسسات غير دولتي كه بيشتر به جهت دهي افكار عمومي و بازار يابي و توسعه و تحول مي انديشد در بيشتر سازمان هاي دولتي روابط عمومي تحت الا مر يك مدير است و بايد آن كاري را كه مدير ارشد سازمان مي خواهد انجام دهد و اين امر موجب مي شود تاروابط عمومي نتواند مسئوليت هاي اصلي خود را به نحو احسن ايفا نمايد
افزون برموارد فوق تسلط و نفوذ دولت بر روابط عمومي هاي دولتي از رشد اين واحد سازماني بر اساس ساز و كار هاي طبيعي مشتري محور ( ويژگي ها و شرايط مشتري و مخاطب است كه نوع برنامه ها ، استراتژديهاي و حتي رسالتهاي روابط عمومي را تعيين مي كندنه دستورات و منويات عمودي كارگزاران ) كاسته و روابط عموميها را در دستگاههاي دولتي بيشتر بسان ابزار مشاطه گري، تبليغات و توجيه اقدامات بعضا نادرست مديران هدايت مي كند با اين وجود دستگاهها نيز هستند كه در درون دولت با شناخت خوب از فلسفه و حيات روابط عمومي در سازمان سعي دارند با فراهم آوردن ساز و كار لازم و انتخاب افراد خبره و با تجربه روند كار روابط عمومي را در سازمان تسريع بخشيده و با ايده هاو انديشه هاي اصلاح طلبانه براي توسعه حرفه روابط عمومي گامهاي مثبتي بردارند.
 
طراحي نادرست تشكيلاتي روابط عمومي در ساختار اداري
در شكل ماهوي موضوع نيز " آميختگي تشكيلاتي" روابط عمومي با ساير بخشهاي تشكيلاتي سازمان مشكل آفرين بوده است.
ناديده انگاشتن بعضي از بخشهاي مهم روابط عمومي در تشكيلات آن و لحاظ نكردن برخي از بخشهاي مهم آن در تشكيلات و عناوين شغلي را بايد از مسايل مهم در طراحي نادرست تشكيلاتي روابط عمومي در سازمانهاي دولتي دانست همچنين روابط عمومي را اغلب با تشكيلاتي نظير حراست، گزينش و بازرسي در يك ردف قرار مي دهند كه اين امر اقدامي ناصواب محسوب مي شود چرا كه گستره فعاليتهاي اين واحد درون و برون سازماني فراگيرتر از حيطه كاري موارد ذكر شده است
راهکارهای عملی در خصوص کارامدی
روابط عمومی درسارمانهای دولتی
جایگاه روابط عمومی در سازمانهای دولتی یکی از مباحثی است که بعنوان ریشه اصلی بسیاری از ناکارامدیهای روابط عمومی ذکر می شود و علل این موضوع همانگونه که در فصل قبل آمد ساختاری بودن مساله است به همین جهت بسیاری از دلسوزان و صاحب نظران و فعالان روابط عمومی همیشه آرزو داشته اند که ای کاش در شروع کار سازمان خود بودند تا بتوانند خشت اول را درست بگذارند
 بهر حال حایگاه واقعی روا بط عمومی در سازمانها از ملموس ترین و ساده ترین انتظارات فعالان روابط عمومی می باشدواین امر زمانی میسر است که حضور کارشناسان روابط عمومی در کمیته ها و  ستادهای برنامه ریزی و برنامه های انفورماتیکی سازمان البته نه به صورت صوری بلکه بعنوان عضو اصلی عینی و ملموس باشد
گر چه این مساله از ابعاد گوناگونی قابل تامل و بررسی است ولی با توجه به اهمیت روابط عمومی در دنیای نوین ارتباطی با نگاهی کوتاه بر مبنایی بودن نقش روابط عمومی در سازمانها راهکارهای عملی کارامدی این واحد در ارگانهای دولتی را بر خواهیم شمرد
 
1-نقش حسگری،رصد و شناخت محیط
مدیریت استراتژیک و رشد آن مبتنی بر دیدگاه خارج از سازمان و درک نفش و اهمیت مولفه های محیطی می باشد طبعا تاثیر محیط در سازمانها هر روز بیشتر شده و بدیهست که رصد کردن محیط و داشتن حسگرهایی که محیط را شناخته و جریان اطلاعاتی مناسبی را برای سازمان ایجاد نمایند تناسب مستقیمی با توفیق سازمانها و شرکتها برای حصول به اهدافشان دارد . ماهیت فعالیتها ، نقشها و وظایف روابط عمومی به گونه ای است که می تواند در این فضا نقش کلیدی و استراتژیک ایفا نماید در این راستا وظیفه حسگری و رصد کردن محیط که یکی از ارکان تصمیم گیری سازمانی بوده مربوط به روابط عمومی است که اهمیت آن هر روز بیشتر می شود
2- ایجاد توازن و تعادل میان مولفه های سیستم و همچنین داخل و خارج از سيسنم
اگر سازمانها و شرکتها را بعنوان یک سیستم بشناسیم بدون تردید بسته شدن هر سیستمی می تواند منجر به نابودی آن شود لذا یک و ظیفه مهم و خطیر در سازمان که نقش آن می بایست بر عهده روابط عمومی ها باشد ایجاد توازن و تعادل در محیط است بدین منظور می بایست آنتروپی سیستم کنترل شود پس دغدغه تبادل انرژی و هدایت جریان آن می تواند نقش مهمی در بقا سازمان ایفا نماید . این نقش به دو طریق می تواند ظهور پیدا کند یکی بهره گیری و ایجاد حلقه های باز خورد مناسب وچرخه های تعادل به منظور ایجاد تعادل سیستمی و جلوگیری از افتادن در چرخه های سیستمی رو به زوال و دیگری بهره گیری از عنصر داده و اطلاعات به منظور برقراری ارتباط با خارج از سیستم و جلوگیری از بسته شدن سیستم می باشد،که هر دوی انها می تواند از نقشها و وظایف اصلی روابط عمومی ها محسوب شود. 
3- هدایت ورود و خروج اطلاعات
 یکی از وظایف کلیدی روابط عمومی ها که در بندهای پیشین نیز تلویحا از آن یاد شد ایجاد نظام مناسب و چرخه های اطلاعاتی است طبیعی است که ورود و خروج اطلاعات در سازمان می بایست شکل های قاعده مندی داشته و پیش بینی نیازمندیها و حضور مناسب از ویژگیهای یک روایظ عمومی خوب است در وجه بیرونی اطلاع رسانی صحیح می تواند خواستهای یک سازمان همانند پاسخگویی و تصویر اجتماعی را پوشش دهد ودروجه درونی، دریافت فراروی و تبدیل داده های محیطی به عنصری همانند دانش و یا اظلاعاتی که مستقیما در نظام سازمان به کار آید از نقشهای مهم و حساس روابط عمومی می باشد در دنیای امروز داده ها و اطلاعات اولیه از اهمیت زیادی بر خوردار نیستند و عموما به صورت گسترده و توزیعی در اختیار همه می باشند لیک فرآوری و باز پروری و تولید دانش و استخراج گزاره های آن در فرایند غنی سازی داده ها از اهمیت زیادی برخوردار است لذا روابط عمومی ها حتما می بایست به دانش و مهارت های مربوط به فراوری اطلاعات همانند داده کاوی و جوش داده ها تسلط داشته باشند
 
برای محقق شدن نقشهای فوق توجه به نکات زیر و مهندسی مجدد در ساختار و نظام روابط عمومی در سازمانهای دولتی ضروریست:
 
 
1- توسعه منابع انسانی
 
برای داشتن یک روابط عمومی کارا و اثر بخش مطمینانیروی انسانی علمی ، متخصص ، ماهر و ورزیده نیاز است تا نقشها و وظایفی که پیشتر تشریح شد امکان محقق شدن پیدا کند
 
2- توسعه تشکیلات و روشهای نظام روابط عمومی
فقدان فرایند های مناسب و رویه های مطلوب در سیستم موجب عدم کارایی انسانها در این سیستم می شود لذا به صورت همزمان بازبینی و باز آیی فرایند های کاری سیستم روابط عمومی با هدف توسعه تشکیلات و روشها و چگونگی اداره آن از اهمیت والایی بر خوردار است
 
3- توسعه فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی
 
نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات در روابط عمومی نوین نقشی غیرقابل انکار و کلیدی دارد. فراهم آوردن بسترهای سخت افزاری و نرم افزاری لازم و همچنین بهره گیری از شبکه های اطلاعاتی و ارتباطی موجود علاوه بر آنکه می تواند کارایی فرایند ها و افراد را بالاتر ببرد ما را به یک فضای مجازی بسیار گسترده می برد که ذر این دنیای مجازی ظرفیت های بسیاری ایجاد می شود که بهره گیری از آن می تواند مزیت نسبی و استراتژیک برای ما ایجاد نماید
 
4- بازسازی دیدگاه مدیران و روسای سازمان ها و دستگاههای اجرایی نسبت به روابط عمومی
 ضعف عمده این حوزه ، عدم نگاه تخصصی و علمی مسؤلان به روابط عمومی در سیستم می باشد گاها مدیران ارشد دستگاهها بدلیل بی توجهی به مقوله روابط عمومی نه تنها خود را مقید به مشورت با این واحد نمی بینند بلکه در بسیاری از مواقع برنامه ها و خواسته های خود را به صورت دستوری بر روابط عمومی تحمیل می کنند
 یکی از عوامل اصلی ضعف سازمانها ،کمبود منابع و ادبیات فقیر روابط عمومی در سازمانهای اجرایی و دولتی می باشد توجه به این امر و وجود آرشیو مستقل و غنی کتب و جزوات روابط عمومی و موضوعات مرتبط به این حوزه می تواند در بالا بردن اطلاعات علمی و توان تخصصی کارشناسان و علاقمندان به این رشته و کیفیت بخشی به سیستم روابط عمومی سازمان کمک شایانی نماید
 
6-شفاف سازی اطلاعات و نقد پذیری سازمان در مقابل افکار عمومی و رسانه ها
 
تجربه نشان داده است هر گاه یگ نهاد سعی در مخفی سازی مشکلات آشکار و عیان مجموعه خود داشته با نقدهای به مراتب بیش تر و تندتراز سوی افکار عمومی و رسانه ها مواجه شده است
 
7- تعامل دو سویه با رسانه ها
 
گاها دیدگاه غیر حرفه ای در روابط عمومی ها در استفاده از ظرفیت های بالای رسانه ها بعنوان ابزار موثر و مثبت در انعکاس اخبار و عملکرد سازمان موجب نوعی جدایی و فاصله بین رسانه ها وروابط عمومی سازمانهای دولتی می شود نارسایی ارتباطی میان روابط عمومی ها و رسانه ها و گرایش به برخی از مطبوعات و خبر گزاری ها و رسانه های خاص و دسته بندی و نگاه ارزشی به خبرنگاران از سوی روابط عمومی ها ، گاها موضع گیری های خاص رسانه ها در مقابل آن سازمان را موجب می شود لذا اولین گام در بهبود این وضعیت یکسان نگری به تمامی رسانه هایی که دارای مجوز نشر در کشور هستند و تعامل مثبت و دو سویه با رسانه ها و استفاده از نقطه نظرات آنها در پیشبرد اهداف سازمانی می باشد که ین امر موجب برجستگی و توجه بیشتر افکار عمومی ، نخبگان و رسانه ها به سازمان و به تبع آن به سیستم روابط عمومی آن مجموعه می شود
 
8- حذف نگاه صرف سیاسی یا فردی مدیران و جایگزینی نگاه حرفه ای در انتخاب مسؤول یا کارشناسان روابط عمومی
  فقدان نگرش تخصصی از سوی برخی از مدیران در انتخاب و گزینش مسؤولان روابط عمومی و به تبع آن نبود تخصص در بدنه کارشناسی روابط عمومی و فقر منابع تئوریک و ناسازگاری این حوزه با نسخ پیچیده شده توسط اهل سیاست ، سبب می شود تا روابط عمومی ها نتوانند حتی انتظارات مدیران خود را نیز برآورده نمایند 
9- حمایت قانونی از مدیر و کارشناسان روابط عمومی برای عملکرد بیطرفانه در سازمان
 به نظر، از مسائل مبتلابه روابط عمومی ،نداشتن امنیت شغلی در وضعیتی است که مدیر روابط عمومی بر خلاف دیدگاه های مدیران ارشد سازمان ، تشخیص می دهد برای پیشبرد اهداف سازمان باید تغییراتی در سیاستها و عملکرد سازمان ایجاد شود وبدین شکل، بین او و مدیر ارشد سازمان اختلاف ایجاد می شود  روابط عمومی بنا بر ماهیت خود نمی تواند صرفا اهداف سازمان را دنبال  کند و در برابر منافع سازمانی ، منافع عمومی را فراموش کند. بر این اساس مدیر روابط عمومی باید حامی منافع مردم در درون سازمان و یاور مدیریت سازمان باشد و بتواند بین این دوهماهنگی لازم را ایجاد کند ولی متاسفانه ترس از برخورد با مدیر در بعضی موارد ، اغلب مدیران روابط عمومی را به سوی مدیریت اداری سوق می دهد و این یعنی دور شدن از هدف اصلی خود و فراموش کردن مردم ، شاید وجود نظارت بر عملکرد مدیران روابط عمومی از سوی دستگاههای متولی روابط عمومی کشور تا حدودی در حل این مساله موثر باشد
 
10- ضابطه مند نمودن اتخاب مدیر روابط عمومی از سوي مديران دستگاه
 در حال حاضر به غیر از اشاره جزیی در آیین نامه جدید روابط عمومی دستگاه های اجرایی کشور ، متاسفانه ضوابط خاصی برای تعیین و انتخاب مدیر روابط عمومی از طرف دستگاههای متولی تنظیم نشده ا و برای اقدام در اختیار مدیران ارشد سازمانها قرار نگرفته است و چه بسا آنها در زمان تصمیم گیری برای انتخاب مدیر روابط عمومی توجیه نیستند و بر اساس معیارهای ذهنی و غیر علمی به این انتخاب مهم دست می زنند که نتیجه این کار ، عدم توانمندی روابط عمومی در سازمان و شکل گیری دیدگاه منفی نسبت به عملکرد روابط عمومی در نزد مدیران ارشد سازمانهاست.
         ------------------------------------------منابع :
1-      صادقیان- بتول- مقاله " معمای ناکارمدی مدیریت روابط عمومی"
2-      جاسبی- عبدالله- مقاله " روابط عمومی یا مدیریت ارتباطات در سازمان "
3-      مزینانی- علی- مقاله " جایگاه روابط عمومی در سازمانهای دیجیتال کجاست "- سایت روابط عمومی کاربردی
4-خبرگزاری ایسنا– بررسی" میزان تخصص گرایی در روابط عمومی ها" از دیدگاه کارشناسان
5- بهرامیان – شفیع –" سایه سنگین سیاست برروابط غمومی ها "
 

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: